Wat is het belang van biodiversiteit?

Waarom is biodiversiteit belangrijk? Misschien heb je je dat al eens afgevraagd. Volgens wetenschappers is het enorm belangrijk. Biodiversiteit is namelijk cruciaal voor de stabiliteit en gezondheid van ecosystemen. Het zorgt voor veerkracht tegen plagen, ziektes en klimaatverandering.

Het belang van biodiversiteit kan niet genoeg benadrukt worden. Het staat centraal bij het behoud van gezonde ecosystemen, het welzijn van de mens en het voortbestaan van allerlei levende organismen. Eén bijzonder dier speelt hierbij een speciale rol: de bij. Hoe dat zit, leggen we je uit.

Wat is biodiversiteit?

Biodiversiteit, ook wel biologische diversiteit genoemd, gaat over de verscheidenheid aan leven op aarde. Biodiversiteit omvat dus alle verschillende soorten planten, dieren en ook micro-organismen. Daarnaast vallen de ecosystemen waar alle levende organismen deel van uitmaken ook onder biodiversiteit.

De mate van biodiversiteit beïnvloedt allerlei systemen. Denk hierbij aan het voortbestaan van allerlei dieren- en plantensoorten. En denk ook aan ecologische processen als bestuiving, waterzuivering, bodemvruchtbaarheid en klimaatregulatie. Een afname van biodiversiteit kan zodoende bijdragen aan klimaatverandering, natuurrampen en ziektes.

Biodiversiteit heeft ook effect op zaken als voedselproductie en waterkwaliteit. Dat kan vervolgens weer leiden tot economische problemen en gevolgen hebben voor de bewoonbaarheid van bepaalde gebieden op aarde en de algehele gezondheid van bevolkingen. Het behoud van biodiversiteit is al met al dus essentieel voor het welzijn van onze planeet en haar bewoners.

Waarom verliezen we biodiversiteit?

In de afgelopen decennia is er helaas biodiversiteit verloren gegaan. De oorzaken hiervan zijn menselijke activiteiten die natuurlijke habitats vernietigen, vervuilen en verstoren. We behandelen de belangrijkste redenen.

Ontbossing

Het grootschalig kappen van bossen voor landbouw, stedelijke ontwikkeling en houtproductie vernietigt habitats. Het is een bedreiging voor allerlei planten- en diersoorten.

Vervuiling

Schadelijke stoffen als pesticiden, zware metalen en plastic vervuilen lucht, water en bodem, wat schadelijk is voor flora en fauna. Ook heeft het gevolgen voor genetische variatie.

Klimaatverandering

De uitstoot van broeikasgassen leidt tot veranderingen in temperatuur en weerpatronen, wat leidt tot afnames van allerlei populaties. Ook brengt het migraties op gang.

Overbevissing

Het overmatig vangen van vissoorten leidt tot uitputting van visbestanden. Hierdoor raken de ecologische balans en voedselketens in de oceanen uit evenwicht.

Invasieve soorten

Planten en dieren die door menselijke activiteiten in nieuwe gebieden zijn geïntroduceerd, verdringen inheemse soorten. Dit leidt tot verstoringen in ecosystemen.

Hoe bijen zorgen voor biodiversiteit

We hadden het al even over de de speciale rol van de bij in het geheel van de biodiversiteit. Bijen zijn namelijk één van de belangrijkste bestuivers van de wereld. Als bestuivers brengen bijen stuifmeel over van bloem tot bloem.

Op deze manier zijn bijen essentieel voor de voortplanting van veel plantensoorten en gewassen. Zonder bestuivers zoals bijen zouden veel planten niet kunnen voortbestaan, wat een domino-effect kan hebben op hele ecosystemen.

Hoe biodiversiteit belangrijk is voor bijen

Biodiversiteit is andersom ook cruciaal voor het voortbestaan van bijen. Diversiteit in voedselbronnen en habitats zorgt ervoor dat bijen toegang hebben tot verschillende bronnen van nectar en stuifmeel. Daarnaast bieden verschillende planten beschutting, nestplaatsen en een gevarieerd dieet voor bijen.

Bijenpopulaties nemen echter af vanwege verschillende bedreigingen. Bijen hebben onder andere last van monoculturen. Dat zijn grote gebieden die zijn beplant met slechts één gewas, waardoor bijen minder voedselbronnen hebben. Daarnaast is het gebruik van giftige pesticiden ook slecht voor de bijen.

Hoe heeft biodiversiteit te maken met voedsel?

Niet iedereen legt de link tussen biodiversiteit en voedselproductie. Maar wist je dat bijen verantwoordelijk zijn voor de bestuiving van 80% van de planten die we eten? Gewassen zoals appels, aardbeien, tomaten, courgettes, amandelen en koffie zijn sterk afhankelijk van bestuiving door bijen.

Monocultuur in de landbouw maakt gewassen kwetsbaarder. Wist je dat twee derde van ons eten van slechts negen gewassen komt? Deze samenloop maakt onze voedselvoorziening kwetsbaar. Nog een goede reden om voor de bijen te zorgen dus!

Biodiversiteit stimuleren op grote schaal

Biodiversiteit zorgt voor schoon water, vruchtbare grond en een schone lucht. Maar hoe krijgen we dat voor elkaar? Daar zijn al een heleboel goede plannen voor. We sommen er een aantal op:

• Een ommezwaai in de landbouw van monoculturen naar polyculturen.
• Het benutten van wind- en zonne energie in plaats van fossiele brandstoffen.
• Het behoud en herstel van bossen en het verbinden van natuurgebieden.
• Het inzetten van natuurlijke vijanden in plaats van chemische bestrijdingsmiddelen.
• Het gebruik van compost en groenbemesters om de bodemvruchtbaarheid te verhogen.
• Het aanplanten van inheemse soorten en de verwijdering van invasieve exoten.
• Het creëren van bijenoases als veilige habitat voor bijen, hommels en vlinders.

Biodiversiteit stimuleren op kleine schaal

Ook in je eigen tuin of op je eigen balkon is er al heel wat mogelijk. Hiermee voorkom je biodiversiteitsverlies in je eigen buurt. Hier zijn een aantal mogelijkheden:

• Het planten van inheemse bloemen die op verschillende tijden bloeien.
• Het planten van bloeiende heesters en bomen die veel nectar en pollen bieden.
• Het plaatsen van insectenhotels om nuttige insecten en solitaire bijen te huisvesten.
• Het vrij laten van stukjes grond of zanderige plekken als nestelplek voor sommige bijen.
• Het plaatsen van ondiepe schoteltjes met water en steentjes als drinkplek voor bijen.
• Het laten liggen van organisch materiaal als overwinteringsplek voor bijen.
• Het niet te strak maaien van je gazon, laat het maar wat wilder groeien.

Bee Foundation zet zich in voor de wilde bijen

Bee Foundation zet zich al bijna 10 jaar in voor de bescherming, het herstel en de uitbreiding van de leefomgeving van bijen, hommels en vlinders. Dit doen we door het aanleggen van bijenoases en het bieden van educatieve programma’s om bewustzijn te creëren over het belang van wilde bijen.

We geven bij-les op scholen, bij bedrijven en voor overheden. Daarnaast voeren we gesprekken met boeren, beheerders en beleidsmakers. Zelfs met de minister gaan we om tafel. Daarnaast blijven we organisaties aanspreken die het voortbestaan van bijen in gevaar brengen.

Help de bijen met een donatie

Wij vertegenwoordigen de stem van alle bijen. Bee Foundation zal zich blijven inzetten voor een wereld die goed is voor bijen, omdat een wereld die goed is voor bijen goed is voor iedereen. Wil je onze stichting een handje helpen? Dat kan als vrijwilliger of met een donatie. Namens de bijen, bedankt!